علائم اولیه خطرناک بعد از گزش
تاریخ انتشار: ۱۹ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۳۷۸۰۷۸
با توجـه به شرایط اقلیمی و جغرافیایی ایران و وجود گونههای شـناخته شـده مارهـا و عقربهای زهرآگین، هر سـاله شـاهد بـروز حـوادث ناشـی از مار گزیدگی و عقرب زدگی در منـاطق مختلف کشور هستیم. بنابراین مهم است که نحوه پیشگیری، تشخیص و همچنین درمان مارگزیدگی را بدانیم.
به گزارش ایران اکونومیست، با توجـه به شرایط اقلیمی و جغرافیایی ایران و وجود گونههای شـناخته شـده مارهـا و عقربهای زهرآگین، هر سـاله شـاهد بـروز حـوادث ناشـی از مار گزیدگی و عقرب زدگی در منـاطق مختلف کشور هستیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
باید توجه کرد که زهرها مواد پروتئینی هستند که توسط جانوران زهر آگین تولید میشوند. برخی مارها، عقربها، عنکبوتها، زنبورها و ... از جملـه جـانوران زهرآگین به شمار میروند. در این جانوران، دستگاه ویژة تزریـق، شـامل نیش یا دندان، به غده حاوی زهر متصل است.
در عین حال سم از نظر منشاء بر دو نوع است:
منشأ زیستی که با اطلاق عنوان توکسین، طی فرآینـدهایی از سـلول یا ارگانیسمهای زنده تولید میشود و معمـولا از جـنس پـروتئین بـاویژگیهـای بیمـاریزایـی (آنتـی ژن) اسـت؛ ماننـد سـم کـزاز، سـم بوتولیسم، سم دیفتری.
منشاء غیـرزیستی که بـا اطلاق عنوان سم، باعث آسیب شـیمیایی یـا فیزیکی و بروز بیماری یا مرگ در موجودات زنـده مـیشـود؛ ماننـد آرسنیک.
گزیدگی هم ایجاد هرگونه سوراخ شدگی، بریدگی، خراشـیدگی یـا پـارهشـدگی در سطح پوست یا مخاط فرد آسیبدیده از طریـق سـاختار یـا ارگـان تیـزجانور است. گزیدگی به طور معمول با درد و ایجـاد زخـم همراه است.
طبقهبندی مارها در جهان و ایرانبیش از ۳۰۰۰ نوع مار در سراسر جهان وجود دارد کـه از این تعداد، ۱۵۰ تا ۱۸۰ گونه آنها سمی خطرناک هـستند. بر اساس اندازه، رنگ و نقشهای پوست مار بخصوص توسط افراد غیر متخصص تشخیص نوع زهردار و غیر زهردار امکان پذیر نیست.
مارهای ایران از گونـههـای بیابانزی بوده و مهمترین آنها شامل گرزه مـار، مـار جعفـری، مار شاخدار، کفچه مار، یله مار، تیرمار، طلحـه مـار، آلوسـر، افعـی پلنگـی، کورمار، مار درفشی، شترمار و کوتوله مار است.
باید توجه کرد که مارها از نظر داشتن دستگاه تزریق زهر به سـه گـروه تقسیم میشوند:
- مارهای غیر زهری: این گروه از مارهـا دسـتگاه تزریـق زهر ندارند.
- مارهای نیمه زهری یا زهری تصادفی: ایــن گــروه از مارهــا یــک دنــدان تزریق کننده زهر در عقب دهان دارند که با یک شیار باز و یـک مجـرا بـه غـده سمی متصل میشوند. بـا توجه بـه موقعیـت دنـدان در قسمت خلفی دهان، به ندرت ممکن است گزش این مارهـا بــا تــزریق زهـر همراه باشد.
- مارهای زهری خطرناک یا زهرآگین: این گروه از مارها، یک دندان تزریق کننده زهر در جلوی دهان دارند؛ بـه نحوی کـه بـه راحتـی مـیتواننـد زهـر خـود را تزریـق کنند. این مارها شامل افعیها، کبرا و مارهای دریایی هستند.
اجزای تشکیل دهنده زهرِ ماربـیش از ۹۰ درصـد از وزن خشک زهر مار از پروتئین (بخصوص آنزیمها) تشکیل شده اسـت.
نحوه درمان مارگزیدگیاقدامهای فـوری پـس از مار گزیـدگی: برای شروع کمکهای اولیه منتظر ظاهر شدن علایم مارگزیدگی نباشید و از اقدامهایی که به آسیب دیدن بیشتر بیمار منجر میشود، پرهیز کنید. به علت ایجاد تورم در ناحیه گزش وسایلی مانند انگشتر و ساعت ... را در آورید. محل گزیدگی را با آب و صابون بشویید و سپس با پارچه تمیز بپوشانید، فرد را در موقعیت عادی و راحت دراز کشیده یا نشسته، قرار دهید. اطراف محل گزش را با خودکار خط بکشید و زمان مارگزیدگی را ثبت کنید.
برای به تأخیر انداختن جذب سیستمیک زهر و حفظ حیات بیمار و پیشگیری از بروز عوارض پیش از رسیدن بیمـار به بیمارستان یا سایر مراکز درمانی و کـاهش سـرعت جـذب زهـر از محـل گزیدگی اقدامات زیر را انجام دهید:
- بــستن و بانــدکشی بــر روی محــل گـزش به طوری که فقط بر روی پوست احساس فشار وجود داشته باشد و نبض مصدوم احساس شود، یکی از روشها است.
- همچنین در موارد مارگزیدگی، به منظور ایجاد تأخیر در جریان لنفاوی میتوان از بستن تورنیکه (رگبند) به طوری که فشار تورنیکه کمتر از فشار وریدی باشد، استفاده کرد. البته نبضهای محیطی باید حفظ شود و هر ۱۰ تا ۱۵ دقیقه محل باند باید عوض شود. البته این اقدام برای افعیها به علت بـروز عـوارض موضعی توصیه نمیشود.
بهطور کلی بانداژهای انجام شده برای بیماران تا زمان رسیدن به مراکز بهداشتی درمانی منتخب ادامه یابد. در صورت امکان از مار عکس بگیرید و از هر گونه تماس و دستکاری آن بپرهیزید؛ حتی اگر مار کشته شده باشد.
درمان در مراکز درمانیدر مراکز درمانی باید بیمار به صورت فوری مورد ارزیابی بالینی قرار گرفته و در صورت لزوم عملیات احیاء برایش انجام شود. درصورت نیاز، برای بیمار اکسیژن تجویز شود و احیای قلبی ـ ریوی انجام گیرد و در صورت احتمال شوک تزریق مایع وریدی لازم است. اخذ شرح حال شامل مشخص کردن گزیدگی توسط مار، سمی بودن، شدت گزیدگی، ناحیه مورد گزش، زمـان گزش، گرفتن عکس مار، انجام کمک های اولیه از فرد، سابقه بیماری های قبلی، جراحت محل گزش، درد در محل گزش و درد غدد لنفاوی، خونریزی در محل گزش، شدت تورم، سرد بودن و حرکت و نبض در اندام درگیر، تاول، سیاه شدن نسج یا رنگ پریدگی پوست، بی حسی و استشمام بوی فساد بافتی و... از جمله اقداماتی است که باید انجام شود.
بنابر اعلام اداره بیماریهای قابل انتقال بین انسان و حیوانات مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت، علایم اولیه مارگزیدگی شامل سردرد، تهوع و استفراغ، احساس کسالت، درد شکمی، اسهال، ضعف، گیجی، کلاپس، تشنج، تب، کاهش فشار خون و حتی افزایش فشار خون و... گزارش شده است.
علایم اولیه خطرناک در مارگزیدگی- گسترش سریع تورم محل گزیدگی. بزرگ شدن دردناک و زودرس غدد لنفاوی موضعی که نشانه گسترش سم مار به داخل سیستم لنفاتیک است.
- پیدایش زودرس علائم و نشانههای بالینی منتشر مانند کولاپس (هیپوتانسیون و شوک)، تهوع، استفراغ، اسهال، سردرد شدید، احساس سنگینی در پلکها، گیجی، خونریزی سیستمیک، دفع ادرار به رنگ قهوهای تیره.
در صورت لزوم از پادزهر مار در مراکز درمانی استفاده میشود.
در زمان مارگزیدگی از انجام یکسری اقدامات اکیدا خودداری شود:
- ایجاد برش، خراش یا سوراخ در محل گزیدگی، مکیدن زهر از محل گزیدگی، سفت بستن تورنیکه به دور اندام مار گزیده.
- هرگز تلاش برای گرفتن یا به دام انداختن مار انجام ندهید، حتی اگر مرده و یا سرش از تنش جدا شده باشد.
- یخ روی زخم نگذارید، از آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن به عنوان مسکن استفاده نشود، از درمان های خانگی جهت درمان مار گزیدگی استفاده نشود.
پیشگیری از مارگزیدگی برای ساکنین مناطق روستایی و مسافرین به مناطق روستایی و طبیعتگردان- پیش از ورود به مکانهای خنک و سایهدار، مانند شکاف کوهها، غارها، نشستن روی سنگهای کنار چشمه هـا و زیـرشاخه درختان، باید از نبود مار مطمئن شوید.
- از قدم زدن در میان علفهای بلند خودداری شود.
- بـا پوشـیدن کفشهای مناسب (مانند چکمه و پوتین) و جـورابهـای ضخیم از خود محافظت کنید.
- از دست بردن به زیرتودههای سنگ یا داخل تودههای علـف اجتنـاب کنید. زیرا در بسیاری موارد، آشیانه مارها در این نوع مکانها است.
- از صید مارها اجتناب کنید.
- در مسافرت یا گردش در جنگلها، پارکهـا یـا کوهـستانهایی کـه ممکن است زیستگاه مار باشند، کوله پشتی و لباسها را نباید روی زمین رها کرد.
- هنگام دوباره پوشیدن کفشها، باید داخل آنها را به دقت جستجو کرد.
- درصورت اقامت در چادر باید همیـشه در چـادر بسته باشد و شبها وسایل و به ویژه کفشها را به درون چادر ببرید، و اگر برخی لوازم، از جمله کفشها خـارج از چـادر مانـد، حتما باید آنها را داخل یک کیسه نفوذناپذیر قرار دهید.
- در مناطقی که دید کافی نیست، باید از بالا رفتن خودداری کرد.
- از دست زدن به مار سمی مرده باید پرهیزکرد. زیرا خطر گزش در برخی مارها تا ساعتهـا پس از مرگ وجود دارد.
- اوج فعالیت زمانی مارها پـس از تـاریکی هـوا اسـت کـه بـه شـکار میپردازند. از این رو، هنگام پیادهروی در شب باید بـه دقـت مراقب بود.
- در مناطق روستایی و کشاورزی، برای پیشگیری از مارگزیدگی باید اطراف خانهها را از مکانهایی که برای مخفی شدن مارها مناسب است، مانند چوب و شاخههای بریده درخت، زباله، بوتهها و گل و گیاه بلند و نخالههای سـاختمانی پاکسازی کنید.
- شاخههای درختانی که در تماس با دیوارهـای خانـه هستند را کوتاه کنید.
- انبار نگهداری محـصولات کـشاورزی را دور از محـل مـسکونی بسازید.
- مخازن آب، حوضچههـا و اسـتخرهای آب (بـا توجـه بـه جـذب جانورانی مانند قورباغه و وزغ به عنوان طعمههـای مـورد علاقـه مارها)، میتوانند سبب جذب مارها در این مکانهـا شـده و بایـد به صورت دورهای از نظر وجود و یا عـدم وجـود مـار، بررسـی شوند.
- کنترل جوندگان در اطراف اماکن مسکونی موجب کاهش ورود مارها به این مناطق میشود.
- جمعآوری هیزم در شب، بـا افـزایش احتمـال خطر مارگزیدگی همراه است.
- از راه رفتن با پاهای برهنه یا پوشیدن دمپایی در حیاط و بیـرون منزل خودداری کنید.
- در مناطق ییلاقی و بیرون از شهر، در هنگـام راه رفـتن در شـب بـه ویژه پس از بارندگی، حتما از نـور مناسـب (چـراغ قـوه یـا مـشعل) استفاده کنید.
- در نواحی خارج از شهر، بارندگی میتوانـد سـبب خـروج مارهـا از لانهها و محلهای اختفـای آنها شـده و پـس از بارنـدگی احتمـال مواجهه بـا مارهـا و مارگزیـدگی افـزایش یابـد. بنـابراین در منـاطق مارخیز، در هنگام راهپیمایی در جاده به ویژه در شـب بایـد مراقـب بود.
- در هنگام رانندگی با وسایل نقلیه، از زیر گـرفتن عمـدی مارهـای در جاده خودداری شود. این امر ممکن است سبب زخمی شـدن مـار وافزایش خطر حمله مار زخمی به عابرین پیاده شود. از طرفی احتمال اینکه مار به زیر وسیله نقلیه پیچیده و در هنگـامی کـه وسـیله نقلیـه متوقف است از سوراخهـا و منافـذ کـف آن خزیـده و وارد خـودرو شود، وجود دارد.
- از نزدیک شدن و آوردن کودکان به نواحی مارخیز خودداری کنید.
- به جامعه در معرض خطر آموزش دهید در صورت مارگزیدگی از رانندگی خودداری کنند. زیرا ممکن است دچار بیهوشی ناگهانی یا سرگیجه شوند.
منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: مارگزیدگی ، وزارت بهداشت
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: مارگزیدگی وزارت بهداشت مراکز درمانی عقرب زدگی محل گزیدگی محل گزش کفش ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۳۷۸۰۷۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
6 علامت که میتواند نشان دهنده تومور مغزی باشد
به گزارش خبرآنلاین، علائم بالقوه زیادی برای تومورهای مغزی وجود دارد، اما فردی که تومور مغزی دارد بعید است که همه این علائم را داشته باشد. همچنین، بسته به محل رشد تومور در مغز و بزرگی آن، علائم متفاوت است.
علائم تومور مغزی چیست؟
علائم تومورهای مغزی بسته به نوع، اندازه و محل دقیق مغز متفاوت است. برخی از علائم هشدار دهنده تومور مغزی شامل موارد زیر است:
۱)تشنج
تومورهای مغزی میتوانند بر ساختارهای مغز فشار وارد کنند. این اتفاق میتواند با سیگنالهای الکتریکی بین سلولهای عصبی تداخل کند و منجر به تشنج شود.
تشنج گاهی اوقات اولین علامت تومور مغزی است، اما ممکن است در هر مرحلهای رخ دهد. حدود ۵۰ درصد از افراد مبتلا به تومور مغزی حداقل یک تشنج را تجربه میکنند.
۲)تغییرات شخصیتی یا تغییرات خلقی
تومورها میتوانند عملکرد مغز را مختل کنند و بر شخصیت و رفتار شما تأثیر بگذارند. آنها همچنین میتوانند باعث تغییرات خلقی در شما شوند. مثلاً اینکه شما یک دقیقه آرام و خوشحال هستید و لحظاتی بعد، بدون هیچ دلیلی شروع به بحث و مشاجره میکنید.
این دسته از علائم تومور مغزی میتوانند زود هنگام بروز پیدا کنند، اما ممکن است در اثر شیمیدرمانی یا سایر درمانهای سرطانی نیز ظاهر شوند.
تغییرات شخصیتی یا نوسانات خلقی میتوانند ناشی از اختلالات روانی یا سایر اختلالاتی که مغز را تحت تاثیر قرار میدهند نیز باشند.
۳)اختلالات حافظه
مشکلات حافظه میتواند به دلیل وجود تومور در هر نقطه از مغز باشد، به خصوص اگر لوب پیشانی یا تمپورال را تحت تاثیر قرار دهد. توموری که بر لوب فرونتال یا جداری تأثیر میگذارد نیز میتواند عملکرد استدلال و تصمیمگیری را مختل کند. برای مثال، ممکن است: تمرکز کردن برایتان سخت باشد و به راحتی حواستان پرت شود، اغلب در مورد مسائل ساده گیج شوید یا نتوانید چند کار را انجام دهید و در برنامهریزی مشکل داشته باشید. گاهی نیز ممکن است حافظه کوتاهمدت شما با مشکل مواجه شود و به درستی کار نکند.
این علائم میتواند همزمان با بروز تومور مغزی در هر مرحله اتفاق بیفتد. همچنین ممکن است یک عارضه جانبی ناشی از شیمی درمانی یا پرتودرمانی باشد.
مشکلات شناختی خفیف میتواند به دلایل مختلفی به جز تومور مغزی رخ دهد؛ از جمله کمبود ویتامین، مصرف داروها یا سایر شرایط سلامت روان.
۴)خستگی مفرط
خستگی مفرط با خستگی معمولی متفاوت است. نشانههای خستگی مفرط در ادامه ذکر شده است:
شما در اکثر مواقع یا تمام اوقات کاملاً خسته هستید.
به طور کلی احساس ضعف میکنید و اندام شما حس سنگینی دارد.
اغلب در وسط روز، خواب به سراغتان میآید.
توانایی تمرکز خود را از دست میدهید.
تحریکپذیر و بی نظم میشوید.
خستگی میتواند ناشی از وجود یک تومور مغزی سرطانی باشد، اما اولین علامت نیست.
۵)تهوع و استفراغ
ممکن است در مراحل اولیه تومور، حالت تهوع و استفراغ داشته باشید زیرا تومور باعث عدم تعادل هورمونی یا افزایش فشار در مغز میشود. در طول درمان تومور سرطانی، حالت تهوع و استفراغ میتواند از عوارض جانبی شیمی درمانی یا سایر درمانها باشد.
*البته ممکن است به دلایل مختلف دیگری از جمله مسمومیت غذایی، آنفولانزا یا بارداری نیز دچار حالت تهوع و استفراغ شوید.
استفراغ ناشی از تومور مغزی معمولاً شدید است و با استفراغ دوران بارداری، مسمومیت غذایی یا آنفولانزا بسیار متفاوت است.
۶)ضعف و بیحالی
احساس ضعف عمومی میتواند فقط به این دلیل باشد که بدن شما در حال مبارزه با تومور است. برخی از تومورهای مغزی باعث بیحسی یا سوزن سوزن شدن دستها و پاها میشوند.
ضعف یا بیحسی عضلانی فقط در یک طرف بدن اتفاق میافتد و میتواند نشاندهنده وجود تومور در قسمتهای خاصی از مغز باشد.
منبع: healthline
۲۳۳۲۳۳
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1901046